معرفی بازی ازول ایرانی
میخوام یه بازی بهتون معرفی کنم که پدیده دنیای بازی های فکری در سال 2017 و 2018 بوده و در جشنواره‌ها و مسابقاتِ بازی‌های فکری حسابی تونسته خودشو نشون بده.
میشائل کیسلینگ (Michael Kiesling) طرّاحِ «آزول»، یکی از طرّاحان مشهورِ آلمانیه که خیلی از بازی‌هاش، موفق به دریافتِ جوایز معتبر، از جمله Spiel des JahreS شده.این ازول که ما میخوایم بهتون معرفیش کنیم نسخه تولید شده در ایران هست.
بازی فکری و استراتژی ازول در رده اول برترین بازی خانوادگی و انتزاعی دنیا قرار داره. پس با خیال راحت با خانواده این بازیو انجام بدین و کِیفشو ببرین.
اولین نکته ای از این بازی که توجهو به خودش جلب میکنه اسمشه. واژه‌ی «آزول» (یا آسول)، مخفّفِ واژه‌ی «آزولِه‌ژو» (با تلفّظِ پرتغالی) یا «آسولِه‌خو» (با تلفّظِ اسپانیایی) هست و صورتِ اصلی یا در حقیقت، ریشه‌ی اون، واژه‌ی عربیِ «اَلزُّلَیج» به معنای سنگِ جلاداده‌شده هست. در زبان‌های پرتغالی و اسپانیایی، «Azulejo»، به معنای کاشی و «Azul»، به معنای آبی (لاجوردی) به کار میره.
آزول برای 2 تا 4 بازیکن 8 سال به بالا طراحی شده و با تعداد بازیکنان بیشتر، پیچیده‌تر میشه چون افراد، خواسته یا ناخواسته، بر کارِ همدیگه تأثیر منفی یا مثبت میذارن و این امر، باعث میشه که پیش‌بینیِ رَوندِ بازی و برنامه‌ریزی برای تصاحب و چیدمانِ کاشی‌ها، دشوارتر بشه.
درجه سختی آزول اونو یه بازی نیمه سبک معرفی کرده که یادگیریش بسیار سادست ولی ماهر شدن تو این بازی سخته و مدت زمان انجام این بازی هم بین 30 تا 45 دقیقه هست.
مکانیزم بازی ازول به صورت خلاصه
- جمع‌آوری مجموعه (Set Collection)
- چیدمانِ کاشی (Tile Placement)
- ساختِ اُلگو (Pattern Building) که در واقع میتونیم بهش کاشی‌کاریِ استراتژیک در پرتغال! هم بگیم.
داستان بازی ازول
مانوئل اوّل، در بازدیدش از کاخ افسانه‌ای اَلحَمراء، در جنوب اسپانیا، شیفته‌ی کاشی‌های سرامیکی آبی و سفید، موسوم به آزوله‌ژو (یا آسوله‌خو) شد (که یادگار اعراب مسلمان در جنوب اروپا هستن) .مانوئل اوّل که مسحور زیباییِ کاخِ همتای اسپانیایی اش شده بود، بلافاصله دستور داد که دیوارهای داخلیِ کاخ اش در پرتغال هم باید با چنان کاشی‌هایی زینت داده بشن.
بردگیم آزول، شما رو در نقشِ یک هنرمند کاشی‌کار و برای آراستنِ دیوارهای کاخ پادشاهی “اِوُورا” به پرتغال می‌بَره…پس بزن بریم سراغ کاشی کاری.
تاریخچه بازی ازول
آزول رو بار اول کمپانی کانادایی Plan B ،که مجموعه‌ی بی‌نظیر «Century» را نیز در کارنامه‌ی خودش داره، در سال 2017 به بازار فرستاد. آزول رتبه اول رو در بین بازهای انتزاعی و خانوادگی به دست آورده و سایت BGG، امتیاز 9/7 از 10 را به این بازی داده که امتیاز بسیار خوبی محسوب میشه. همون طور که در معرفی بازی هم گفتم آزول بیش‌ترِ جوایزِ معتبرِ سال‌های 2017 و 2018 را به خودش اختصاص داده که از مهم‌ترین‌های این جوایز میتونیم به موارد زیر اشاره کنیم.
«Golden Geek» ، «As d’Or» ، «Tric Trac» ، «Deutscher Spiele Preis» ، «Mensa Select» و «Spiel des Jahres»
هدف بازی ازول
هدف این بازی مثل تمام بازیای دیگه در درجله اول سرگرمی شما در دروهمی هاتونه اما آزول جذاب ما چهار تا هدف دیگه هم از این بازی داره. اولیش تصمیم گیری و ریسک پذیریه. دومیش تفکر استراتژیکه که مهم ترین هدف این بازیه سومین هدفش افزایش دقت و تمرکزه و آخریشم توانایی حل مساله هست.به به چه بازی بینظیری با این اهداف بینظیرترش. راستی یادم رفت بگم افزایش هماهنگی بین چشم و دست و انجام حرکات ظریف هم از مزایای این بازی کاشی کاریه جذابه.واقعا دیگه چه بازی بهتر از این…؟
محتویات جعبه بازی ازول ایرانی
- 100 عدد کاشی طراحی شده
- 4 عدد صفحه دو رو
- 9 عدد کارگاه دایره شکل
- 10 عدد کاشی جوکر (اکسپنشن)
- کیسه پارچه ای
- دفترچه راهنما
روش بازی ازول ایرانی
خب اول از همه باید بازیمونو چیدمان کنیم.
1. هر بازیکن باید یک صفحه بازی داشته باشه.همه باید صفحه رو از قسمتی که تصویر کاشی های رنگی روشه جلوی خودشون بذارن.
2. هر بازیکن باید یه نشانگر امتیاز یعنی همون مکعب سیاه داشته باشه که اونو روی نقطه صفر بخش امتیاز شمار خودش بذاره.
3. صفحه های کارگاه رو به شکل دایره در وسط میز میون بازیکنا به این تعدادی که میگم بذارید:
- بازی دونفره —> 5 کارگاه
- بازی سه نفره —> 7 کارگاه
- بازی 4 نفره —> 9 کارگاه
4. کیسه رو از 100 کاشی که وجود داره پرکنین.(از هررنگ 20 کاشی)
5. بازیکنی که مصرف کاشیش بیشتر از بقیست (مثلا بیشتر حموم میره) نشانگر اولین بازیکن رو برمیداره و به صورت رندوم روی هر کارگاه 4 تا کاشی از داخل کیسه میذاره.
حالا از کجا بفهمیم کی برنده است؟ وقتی یکی از بازیکنا بتونه دست کم یه سطر 5 تایی از کاشی ها رو کنار هم روی دیوارش بچینه اون دور میشه آخرین دور بازی و هر کی امتیازش بیشتر باشه اون میشه برنده.
مراحل بازی ازول
هر دور بازی ازول سه مرحله داره
- دریافت از کارگاه
- کاشی کاری دیوار
- آماده شدن برای دور بعد
1. بریم سراغ اولی یعنی دریافت از کارگاه
اولین بازیکن نشانگرشو میذاره وسط میز و نوبتشو شروع میکنه. نوبت بازی به صورت ساعتگرد میره جلو. هر بازیکن تو نوبت خودش به یکی از این دو روش کاشی برمیداره
- یا همه کاشی های همرنگ رو از روی یکی از کارگاها برمیداره و بقیشو به وسط منتقل میکنه.
- یا همه کاشی های همرنگ رو از وسط میز برمیداره.
در هر دور اولین نفری که کاشی ها رو از وسط میز برمیداره ،نشانگر اولین بازیکن هم برمیداره و اونو در چپ ترین خونه خالی ردیف کف صفحه خودش میذاره.بعدش همه کاشی هایی که برداشته رو روی یکی از 5 ردیف موقت صفحش میذاره.
کاشی ها باید از راست به چپ توی خونه های خالی قرار داده بشن.
نکته: اگر توی اون ردیف کاشی هایی از قبل وجود داشته باشن، فقط کاشی هایی از همون رنگ رو میتونیم به ردیف اضافه کنیم.
نکته: چه موقع ردیفی کامله؟وقتی که تمام ردیف از کاشی پر بشه.
اگر کاشی هایی که برداشتین بیشتر از تعدادیه که بشه باهاش ردیفو پرکردین باید کاشیای اضافی رو توی خونه های خالی ردیف کف صفحتون بذارین.
تو این مرحله هر چی میتونین ردیفاتونو کامل کنین چون در مرحله بعدی که کاشی کاریه فقط کاشی رو از ردیفای کامل شده میتونین بردارین و بچسبونین به دیوار تا امتیاز بگیرین.در غیر این صورت بدون کاشی نه میتونین دیوارتون خوشگل کنین نه امتیاز بگیرین.
حالا که بحث ردیف کف شد بیاین بهتون بگم ردیف کف چیه اصلا. ردیف کف جاییه که وقتی طبق قانون هر کاشی ای که بر داشتیمو نمیتونیم تو هیچکدوم از ردیفای موقت بذاریم، میایم و از چپ به راست در خونه های خالی ردیف کف میذاریم.
حواستون باشه که کاشی هایی که در ردیف کف قرار دارن در مرحله کاشی کاری براتون امتیاز منفی دارن.
این مرحله وقتی تموم میشه که تمام کاشی های کارگاها و وسط میز تموم بشن.
2. حالا بریم سراغ بخش جذاب کاشی کاری دیوار
این مرحله رو همه میتونن همزمان انجام بدن. باید کاشی هارو از ردیف موقت کامل شده ببرن روی دیوار. ردیف های موقت رو ازبالا به پایین نگاه کنین. اولین کاشی سمت راست از هر ردیف کامل شده رو به مکان همون رنگ در همون ردیف از دیوار منتقل کنین.
یادتون باشه به محض گذاشتن کاشی روی دیوار امتیازشو بشمرین (در بخش بعدی امتیاز شماری رو کامل یادتون میدم.نگران نباشین)
حالا تمام کاشی های ردیفی که کاشی سمت راستشتون برداشته شده رو کنار بذارین. وقتی این کارو کردین بقیه کاشی هایی که تو ردیفای کامل نشده بودن رو دست نزنین و بذارین واسه دور بعد بمونه.
امتیاز شماری بازی ازول
- هر کاشی که رو دیوار میذارید اگه هیچ کاشی ای بهش وصل نبود یک امتیاز روی امتیاز شمار پیش برین.
- اگر دیدین تو ردیف افقی کاشی هایی به کاشی تازه وارد وصل شدن کاشی های وصل شده و کاشی تازه وارد رو با هم بشمرین و امتیاز بگیرین.
- واسه ردیف عمودی هم دقیقا مثل ردیف افقی بشمرید و امتیاز بگیرین. بعد امتیاز ردیف افقی و عمودیتونو جمع کنین.
- وقتی کاشی کاریتون تموم شد برید سراغ ردیف کف. برای تک تک کاشیای این ردیف مقدار امتیاز منفی نوشته در بالای اون کاشی رو از کل امتیازاتتون کم کنین.
توجه: اگر نشانگر بازیکن اول در ردیف کف قرار داشته باشه امتیاز منفیش مثل کاشیای عادی حساب میشه ولی به جای اینکه اونو کنار بذارین،در جلوی خودتون قرارش بدین.
3. آماده شدن برای دور بعد
طبق قانون اگر هیچکدوم از بازیکنا نتونسته باشن ردیف 5 تایی افقی از دیوارشون رو کامل کنن بازی میره برای دور بعد. دور بعد بازیکنی که نشانگر اولو داره مثل مرحله اول عمل میکنه و بازی رو ادامه میده.
پایان و برنده بازی ازول ایرانی
هر زمان یکی از بازیکن ها تونست یکی از ردیف های افقی دیوارشو پرکنه بازی تموم میشه.حالا امتیازهای دیگه ای هم هستن که باید بشمارینشون.
- به ازای هر ردیف افقی 5 تایی کامل شده، 2 امتیاز میگیرین.
- به ازای هر ردیف عمودی 5 تایی کامل شده 7، امتیاز میگیرین.
- به ازای هر رنگی که تمام 5 کاشیشو رو دیوار چسبونده باشین، 10 امتیاز میگیرین.
کسیکه بیشترین امتیازو داشته باشه برندست. اگر دو یا چند نفر امتیازشون مساوی بود هرکی بیشترین تعداد سطر افقیش کامل باشه برندست. اگر باز هم برابر بودن بازیکنایی که این شرایط رو دارن همشون برنده محسوب میشن.
حالت پیشرفته بازی ازول
واسه اینکه بازی سختتر بشه و تنوعی هم ایجاد بشه میتونید صفحه بازیکنارو برگردونین تا دیوار یکدست خاکستری دیده بشه.
قوانین این بازی دقیقا مثل حالت عادیه با این تفاوت که وقتی کاشی از ردیف موقت به دیوار منتقل میشه میتونید هر جایی از اون سطر که دوست دارین بذارین.
البته توجه کنین که تو هر 5 ستون و 5 سطر نباید کاشی تکراری وجود داشته باشه و همین بازی رو سختتر و هیجان انگیز تر میکنه.
حالت خاص: ممکنه یه حالتی به وجود بیاد که کاشی سمت راست دیوار موقتتون رو نتونین وارد همون ردیف از دیوار بکنین. در این صورت تمام کاشی های ردیف موقتتون پرواز میکنه به سمت ردیف کف!
توضیح این بازی هم به آخرش رسید اما شما تازه باید بازی رو شروع کنین. برید ببینم کاشی کار ماهری هستین یا نه…
